W obrocie gospodarczym ale i w \u017cyciu codziennym dokonujemy sp\u0142at (przelew\u00f3w, przekaz\u00f3w) r\u00f3\u017cnego rodzaju zobowi\u0105za\u0144 czy d\u0142ug\u00f3w cz\u0119sto nie\u015bwiadomi donios\u0142ego znaczenia opisu jaki zamieszczamy w tytule przelewu. Nie dbaj\u0105c o szczeg\u00f3\u0142y uiszczamy wskazan\u0105 przez wierzycieli nale\u017cno\u015b\u0107, aby jak najszybciej uwolni\u0107 si\u0119 od zobowi\u0105zania i pozby\u0107 si\u0119 tzw. \u201eproblemu\u201d.<\/p>

Dzia\u0142anie takie tymczasem, nierzadko pr\u00f3buj\u0105 wykorzysta\u0107 nieuczciwi \u201ewierzyciele\u201d czyni\u0105c sobie z naszych wp\u0142at sta\u0142e \u017ar\u00f3d\u0142o dochodu, a tym samym wi\u0105\u017c\u0105 nas z d\u0142ugiem na ca\u0142e lata, a nawet dziesi\u0119ciolecia. Na szcz\u0119cie, r\u00f3wnie\u017c i takie dzia\u0142ania wierzycieli mo\u017cna powstrzyma\u0107 aczkolwiek uwolnienie si\u0119 od nich bywa rzecz\u0105 trudn\u0105.<\/p>

Wynika to bowiem st\u0105d, \u017ce kwestia sposobu zaliczania dokonywanych przez d\u0142u\u017cnika wp\u0142at najcz\u0119\u015bciej odbywa si\u0119 wed\u0142ug regu\u0142 ustawowych zawartych w art. 451 k.c. Zgodnie z przywo\u0142anym przepisem d\u0142u\u017cnik maj\u0105cy wzgl\u0119dem tego samego wierzyciela kilka d\u0142ug\u00f3w tego samego rodzaju mo\u017ce przy spe\u0142nieniu \u015bwiadczenia wskaza\u0107, kt\u00f3ry d\u0142ug chce zaspokoi\u0107. Jednak\u017ce to, co przypada na poczet danego d\u0142ugu, wierzyciel mo\u017ce przede wszystkim zaliczy\u0107 na zwi\u0105zane z tym d\u0142ugiem zaleg\u0142e nale\u017cno\u015bci uboczne oraz na zalegaj\u0105ce \u015bwiadczenia g\u0142\u00f3wne. W braku o\u015bwiadczenia d\u0142u\u017cnika lub wierzyciela spe\u0142nione \u015bwiadczenie zalicza si\u0119 przede wszystkim na poczet d\u0142ugu wymagalnego, a je\u017celi jest kilka d\u0142ug\u00f3w wymagalnych \u2013 na poczet najdawniej wymagalnego.<\/p>

W sytuacji zatem, gdy d\u0142u\u017cnik ma wzgl\u0119dem wierzyciela kilka d\u0142ug\u00f3w, to wprawdzie przy spe\u0142nianiu \u015bwiadczenia mo\u017ce on wskaza\u0107, kt\u00f3ry d\u0142ug chce zaspokoi\u0107, jednak\u017ce to wierzyciel ostatecznie decyduje, czy zaliczy\u0107 otrzymane \u015bwiadczenie zgodnie z dyspozycj\u0105 d\u0142u\u017cnika, czy te\u017c w ramach danego d\u0142ugu zaspokoi\u0107 w pierwszej kolejno\u015bci nale\u017cno\u015bci uboczne lub nale\u017cno\u015b\u0107 g\u0142\u00f3wn\u0105.<\/p>

Rozwi\u0105zanie dopuszczaj\u0105ce mo\u017cliwo\u015b\u0107 modyfikacji wskazanego przez d\u0142u\u017cnika sposobu zarachowania zap\u0142aty ma na celu ochron\u0119 uzasadnionego interesu wierzyciela dla kt\u00f3rego zwykle korzystniejsze jest zaspokojenie w pierwszej kolejno\u015bci wymagalnych nale\u017cno\u015bci ubocznych oraz najbardziej zaleg\u0142ych \u015bwiadcze\u0144. Skorzystanie z tego uprawnienia wierzyciela w okoliczno\u015bciach konkretnej sprawy powinno jednak podlega\u0107 ocenie w \u015bwietle art. 5 k.c., tzn. w kategoriach nadu\u017cycia prawa podmiotowego, kt\u00f3re nie zas\u0142uguje na ochron\u0119 prawn\u0105. Przyk\u0142adowo w sytuacji wyegzekwowania ju\u017c od d\u0142u\u017cnika kwoty kilkukrotnie przewy\u017cszaj\u0105cej kwot\u0119 nale\u017cno\u015bci g\u0142\u00f3wnej oraz naliczenia dalszych odsetek, niew\u0105tpliwie o jakimkolwiek uzasadnionym interesie wierzyciela w dalszym egzekwowaniu nale\u017cno\u015bci nie mo\u017ce by\u0107 mowy. Wierzyciel zmierza bowiem do sytuacji, w kt\u00f3rej dalsze egzekwowanie nale\u017cno\u015bci w tym odsetek zamiast rekompensaty za brak mo\u017cliwo\u015bci korzystania z kwoty staj\u0105 si\u0119 \u017ar\u00f3d\u0142em regularnego, sta\u0142ego dochodu. Zarachowanie sp\u0142aty nie na poczet nale\u017cno\u015bci g\u0142\u00f3wnej, a na poczet nale\u017cno\u015bci ubocznych jest zatem sprzeczne ze spo\u0142eczno-gospodarczym przeznaczeniem uprawnienia przewidzianego w art. 451 \u00a7 1 zd. 2 k.c., jakim jest ochrona uzasadnionego interesu wierzyciela.<\/p>

W konsekwencji skorzystanie z tego uprawnienia przez wierzyciela nale\u017cy uzna\u0107 za bezskuteczne.<\/p>

W kontek\u015bcie powy\u017cszego, w mojej ocenie niezwykle wa\u017cne jest \u015bwiadome regulowanie nale\u017cno\u015bci oraz wprowadzanie do um\u00f3w postanowie\u0144 o sposobie zarachowywania wp\u0142at tak, aby w pierwszej kolejno\u015bci nasze sp\u0142aty zaliczane by\u0142y na nale\u017cno\u015b\u0107 g\u0142\u00f3wn\u0105 (kapita\u0142), a dopiero p\u00f3\u017aniej na nale\u017cno\u015bci uboczne. Pozwoli to uchroni\u0107 si\u0119 od nieuzasadnionych roszcze\u0144 wierzycieli dzia\u0142aj\u0105cych w z\u0142ej wierze.<\/p>\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/section>\n\t\t\t\t