Niedozwolone praktyki windykacyjne: wezwanie do zapłaty do pracodawcy dłużnika – czy to możliwe?

Pomysł na dzisiejszy wpis został zainspirowany sprawą, z jaką ostatnio mieliśmy okazję spotkać się w praktyce.  Mianowicie chodzi o sytuację, w której wierzyciel (w tym wypadku chodziło o firmę pożyczkową) zwrócił się bezpośrednio do pracodawcy dłużnika (naszego klienta) z żądaniem dokonywania potrąceń i przekazywania pensji na jego rzecz. Pracodawca w otrzymanym piśmie został także poinformowany, że niezastosowanie się do wezwania skutkować będzie podjęciem działań, mających na celu egzekwowanie należności także i wobec niego. Co ciekawe, po otrzymaniu takiego pisma zarówno nasz klient, jak i jego pracodawca mieli wątpliwości, czy faktycznie nie zapłacić wspomnianej firmie. W związku z tym, niniejszy wpis ma za zadanie rozwiać wszelkie wątpliwości w tym zakresie. 

Bez wątpienia tego typu działania, jak te o których mowa powyżej, są nieuprawnione i nie znajdują swojego oparcia w przepisach prawa. Brak jest bowiem jakiejkolwiek podstawy prawnej, legitymującej wierzyciela do żądania dokonywania przez pracodawcę potrąceń z wynagrodzenia przysługującego pracownikowi. 

W świetle aktualnie obowiązujących przepisów prawa, tj. w tym wypadku art. 91 § 1 i 2 Kodeksu pracy, ważność zgody pracownika w zakresie możliwości potrącenia z jego wynagrodzenia należności dotyczy jedynie sytuacji, gdy istnieje uzasadniona prawnie przyczyna tego potrącenia. Dodatkowo, ewentualna zgoda na potrącenia odnosi się jedynie do relacji między pracownikiem a pracodawcą, a więc nie dotyczy innych podmiotów niż wyżej wymienieni. W związku z tym, potrącanie jakichkolwiek należności (nawet na wniosek pracownika) na rzecz podmiotów trzecich nie jest obowiązkiem pracodawcy wynikającym z prawa pracy, ani jakichkolwiek innych ustaw. Wyjątek stanowi jedynie obowiązek pobrania przez pracodawcę składki związkowej na pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej i za pisemną zgodą pracownika. 

W zaistniałej sytuacji, działania podejmowane przez np. firmy pożyczkowe czy windykacyjne, mające na celu żądanie od pracodawcy dłużnika przekazywanie na ich rzecz części jego wynagrodzenia, stanowią w istocie próbę obejścia przepisów prawa. Należy bowiem zauważyć, że możliwość dokonywania ewentualnych zajęć oraz potrąceń z wynagrodzenia za pracę przysługuje jedynie Organowi egzekucyjnemu, a więc Komornikowi, działającemu na podstawie wydanego przez Sąd tytułu wykonawczego w toku prowadzonego postępowania. Poza Komornikiem, podmioty trzecie nie są w żaden sposób uprawnione do podejmowania działań mających na celu próbę samodzielnego egzekwowania należności, z pominięciem organów państwowych. Tego typu działania nie mają bowiem żadnych wiążących skutków prawnych i w istocie stanowią nadużycie oraz niedozwolone praktyki windykacyjne. 

Mamy nadzieję, że omówione przez nas zagadnienie okaże się pomocne, gdyby kogoś z Państwa spotkała podobna sytuacja.