Zawezwanie do próby ugodowej – nie zawsze skuteczna sztuczka wierzyciela na przerwanie biegu przedawnienia roszczenia
Jednym z warunków skutecznego dochodzenia roszczeń przez wierzycieli jest ich wymagalność. Ze wspomnianą wymagalnością wiąże się okres, przez który wierzyciel może dochodzić roszczenia zazwyczaj ograniczony terminem ustawowym lub umownym. Po tym okresie dłużnik może podnieść tzw. zarzut przedawnienia skutkujący uchyleniem się od obowiązku spłaty należności na rzecz wierzyciela.
Zawezwanie do próby ugodowej przed sądem – jak to działa?
W orzecznictwie przyjmuje się, że czynnością podjętą w celu dochodzenia roszczenia jest tzw. zawezwanie dłużnika do próby ugodowej przed sądem. Co do zasady sądy wskazują, iż pierwsze zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia. W przeważającej części wnioski takie jednakże nie doprowadzają do zawarcia ugody. Pozostawiają zatem wierzycieli z koniecznością podjęcia decyzji co do skierowania sprawy na drogę sądową lub odstąpienia od dochodzenia roszczenia. W tej sytuacji niektórzy z wierzycieli, zwłaszcza ci, których roszczenia są z prawego punktu wątpliwe w celu obrony przed zarzutem przedawnienia dłużnika kierują ponownie wnioski do sądu wzywające dłużników do zawarcia ugody.
Dłużnik dbający jednakże o swoje interesy winien pamiętać w pierwszej kolejności, że ponowne wezwanie do zawarcia ugody nie przerywa biegu przedawnienia. W istocie celem wierzyciela składającego każdy kolejny wniosek wzywający do próby ugodowej jest jedynie przerwanie biegu przedawnienia nie zaś dochodzenia roszczenia. Dodatkowo, nawet pierwszy wniosek wierzyciela może zostać oceniony jako sprzeczny z dobrymi obyczajami, a zarazem stanowiący nadużycie prawa procesowego.
Stanowisko Sądu odnośnie zawezwania do próby ugodowej
Sąd, do którego wpłynął wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, powinien dokonać jego oceny nie tylko pod względem formalnym, ale również pod kątem dopuszczalności. W ramach oceny dopuszczalności wniosku o zawezwanie do próby ugodowej musi uwzględnić to, czy wystąpienie z nim nie jest – jako nadużycie uprawnienia procesowego – sprzeczne z dobrymi obyczajami (art. 3 k.p.c.). Jeżeli dokona w tym zakresie odpowiednich ustaleń na podstawie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, okoliczności sprawy i ewentualnie stanowiska przeciwnika strony wzywającej, stwierdzi, że taka sprzeczność występuje, powinien odrzucić wniosek o zawezwanie do próby ugodowej (tak: SN w wyroku z dnia 27.07.2018 roku, V CSK 347/18).
