Elektroniczna licytacja nieruchomości - jak wygląda? Kiedy komornik może ją zastosować?
W 2021 r. ustawodawca m.in. ustawą z dnia 28 maja 2021 r. – Kodeksu postępowania cywilnego wprowadził możliwość przeprowadzenia licytacji nieruchomości drogą online. Elektroniczna licytacja nieruchomości już działa, a licytacje tym nowoczesnym sposobem są już wyznaczane na dedykowanej platformie. Procedura ta jednak w istotny sposób różni się od licytacji wyznaczanych w sposób tradycyjny. Jak zatem wygląda? Kiedy komornik może ją zastosować?
Kiedy komornik może przeprowadzić licytację nieruchomości drogą elektroniczną?
Przepisy w tym zakresie są jasne – komornik wyznacza licytację drogą elektroniczną, gdy tego typu wniosek złoży wierzyciel. Zatem złożenie wniosku online przez wierzyciela o wyznaczenie licytacji stanowi obligatoryjny wymóg przeprowadzenia tej procedury. Takiego wniosku nie może więc złożyć dłużnik, bądź inny uczestnik postępowania egzekucyjnego. Organ egzekucyjny jest związany wnioskiem wierzyciela, który to zobligowany jest do przeprowadzenia licytacji omawianym sposobem. W razie prowadzenia egzekucji z nieruchomości z wniosku więcej niż jednego wierzyciela, wystarczy wniosek chociażby jednego z nich, by przeprowadzić licytację drogą elektroniczną. Przeprowadzona tym sposobem może zostać również np. wyłącznie druga licytacja, jeżeli wniosek został złożony po pierwszej bezskutecznej licytacji tradycyjnym sposobem. O wyznaczeniu licytacji drogą elektroniczną zawiadamia się dłużnika.
Najistotniejsze różnice pomiędzy licytacją w drodze elektronicznej oraz licytacją zwykłym sposobem
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż licytacja nie jest wyznaczana w budynku sądu, a odbywa się wyłącznie na platformie elektronicznej (https://elicytacje.komornik.pl/). Wszystkie osoby chcące wziąć udział w licytacji (licytanci) muszą założyć konto za pośrednictwem ww. systemu, podać dane identyfikacyjne, a także złożyć rękojmie na rachunek bankowy najpóźniej na 2 dni robocze przed rozpoczęciem licytacji. W przypadku niespełnienia wymogów formalnych komornik odmawia dopuszczenia do udziału w przetargu zawiadamiając zainteresowanego za pośrednictwem platformy. Na odmowę dopuszczenia do udziału w przetargu przysługuje skarga wnoszona za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w terminie 3 dni od dnia odmowy dopuszczenia do udziału w przetargu. W przeciwieństwie do licytacji tradycyjnej licytacja elektroniczna trwa 7 dni od daty jej rozpoczęcia i musi zacząć się oraz zakończyć pomiędzy 9:00, a 14:00 dnia roboczego. Dłuższy czas trwania licytacji wydaje się korzystny zarówno dla wierzycieli, jak i dłużników – umożliwia zaoferowanie przez licytantów wyższej ceny, z której wierzyciele będą mogli zaspokoić się w wyższym zakresie, co zredukuje pasywa dłużnika o wyższą część. Po zakończeniu licytacji komornik przesyła sądowi protokół z przebiegu przetargu wraz ze wszystkimi nierozpoznanymi skargami i dokumentami niezbędnymi do udzielenia przybicia. Licytantów informuje się o wyłonieniu osoby, która zaofiarowała najwyższą cenę oraz wyniku przetargu.
Podobnie jak w przypadku licytacji zwykłym sposobem referendarz sądowy lub sąd wydaje postanowienie o udzieleniu przybicia, które to uprawnia do wydania postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości – o ile cena zostanie przez licytanta na rzecz którego udzielono prawomocnie przybicia.
Rzeczoną wyżej ustawą wprowadzono dwa nowe środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym – skargę na odmowę dopuszczenia do przetargu oraz skargę na przebieg przetargu. Czas na ich wniesienie jest znacznie krótszy od terminu zakreślonego przez ustawodawcę na wniesienie skargi na czynności komornika, gdyż wynosi wyłącznie trzy dni – w pierwszym przypadku od daty odmowy, a w drugim od zakończeniu przetargu.
W naszej ocenie rozwiązanie jest korzystne. Usprawnia prowadzone egzekucje, a także upowszechnia informacje o planowanych licytacjach, zwiększając szansę na wzbudzenie zainteresowania nieruchomością. Pozytywne w skutkach dla stron postępowania jest również przedłużenie czasu trwania licytacji. Ilość przeprowadzanych licytacji w ten sposób będzie zależna wyłącznie od wykorzystywania tego sposobu przez wierzycieli.
