Komornik pobiera odsetki wyższe niż maksymalne? - można z tym walczyć

Bardzo często w praktyce można spotkać się z sytuacją, której to komornik sądowy, w toku postępowania egzekucyjnego nalicza odsetki, które rosną szybciej niż dłużnik jest w stanie swoje zadłużenie spłacać. Zazwyczaj ma to miejsce wtedy, gdy tytuł egzekucyjny – np. wyrok czy nakaz zapłaty, został wydany przed 20 marca 2006 r.

Data ta ma doniosłe znaczenie dla postępów w walce z lichwą, gdyż tego dnia weszły w życie przepisy o odsetkach maksymalnych. Od tego czasu odsetki, niezależnie od zastrzeżenia umownego, nie mogą przekraczać odsetek określonych jako maksymalne. Ponadto wszelkie zastrzeżenia umowne, które wyłączałyby przepisy o odsetkach maksymalnych nie mają mocy prawnej i uważane są za niezastrzeżone.

W związku z powyższym rodzi się pytanie – dlaczego komornik egzekwuje odsetki przekraczające odsetki maksymalne. Zazwyczaj takie działanie usprawiedliwiane jest zasadą, że komornik nie może badać zasadności  m.in. wyroku czy nakazu zapłaty (art. 804 k.p.c.). Problem pod względem prawnym jest jednak znacznie głębszy, gdyż nie ma pewności który z przepisów będzie miał pierwszeństwo zastosowania. W związku z powyższym problemem, w dniu 17 czerwca 2019 r. adw. Mateusz Gawlas wystąpił do Ośrodka Naukowo-Szkoleniowego przy Krajowej Radzie Komorniczej o zajęcie stanowiska w sprawie. Niezależnie od zajętego stanowiska należy działać jak najszybciej, np. poprzez wystąpienie z wnioskiem do wierzyciela, a w przypadku braku działań wierzyciela – złożyć powództwo przeciwegzekucyjne.

Warto także zauważyć, że komornicy mogą mieć świadomość, że zadłużenie nie zostanie nigdy spłacone, ze względu na to, że dług rośnie szybciej niż następuje spłata np. poprzez egzekucję z wynagrodzenia za pracę. Zgodnie z art. 824 § 1 pkt 3 komornik powinien z urzędu umorzyć postępowanie egzekucyjne, które nie jest skuteczne, jednakże w takich przypadkach zazwyczaj postępowania toczą się przez długie lata bez szans na skuteczną spłatę zobowiązań.

Należy zwrócić uwagę, że nie wszystkie odsetki mogą podlegać redukcji. Wszystkie umowne odsetki, nawet wysokie, nie mogą ulec zmniejszeniu do czasu wejścia w życie przepisów o odsetkach maksymalnych. Dopiero od 20 marca 2006 r. odsetki mogą zostać ograniczone z tytułu przepisów o odsetkach maksymalnych. Wysokość odsetek maksymalnych także zmieniała się na przestrzeni lat. Najwyższe oprocentowanie maksymalne wynosiło 30% w roku 2008, a najniższe z tytułu odsetek kapitałowych wynosi 10% od roku 2016 r. do chwili obecnej.

Warto więc walczyć z lichwiarskimi odsetkami wynoszącymi 30, 40 % lub jeszcze większymi. Nawet niewielka zmiana narosłych i dalej narastających odsetek może nie tylko wpłynąć na możliwość spłaty długu, ale także poprzez ponowne rozliczenie wpłacanych kwot doprowadzić do spłaty zadłużenia.